Krajowy Fundusz na Rzecz Dzieci poinformował o wynikach polskich
eliminacji Konkursu prac młodych naukowców Unii Europejskiej w 2008
roku.
Nagrodzono 9 prac: 2 prace z biologii, 2 z biochemii, 1 z fizyki, 3 z matematyki, 1 z medycyny.
W finałach europejskich Polskę będą reprezentować 3 prace: z biochemii, biologii i matematyki.
W
dniach 10-11 stycznia 2008 roku odbyły się na Wydziale Biologii
Uniwersytetu Warszawskiego finały Polskich Eliminacji Konkursu Prac
Młodych Naukowców Unii Europejskiej.
W Polskich Eliminacjach
uczestniczyć mogą jedynie prace wcześniej nagrodzone w jednym z
konkursów ogólnopolskich lub polecone przez pracownika naukowego ze
stopniem co najmniej doktora.
Zgodnie z regulaminem ustalonym
przez Komisję Europejską w tegorocznym konkursie uczestniczyć mogli
uczniowie i studenci (co najwyżej I roku studiów) urodzeni pomiędzy 30
września 1987 a 1 września 1994
Na Polskie Eliminacje Konkursu
Prac Młodych Naukowców Unii Europejskiej w 2008 roku zgłoszono 30 prac
32 autorów: 1 z archeobotaniki, 13 z biologii, 3 z biochemii, 4 z
ekologii, 1 z elektroniki, 3 z fizyki, 3 z matematyki, 1 z medycyny, 1
z paleontologii.
Jury dopuściło do sesji plakatowej, stanowiącej finały Polskich Eliminacji, 12 prac:
1
z archeobotaniki, 2 z biologii, 3 z biochemii, 1 z ekologii, 1 z
fizyki, 3 z matematyki, 1 medycyny. 10 prac ma jednego autora, dwie
prace – 2 autorów. 4 autorów jest uczniami liceów, 10 – studentami I
roku. W dniu 10 stycznia 2008 dwóch autorów będzie w wieku 16 lat,
dwóch – w wieku 18 lat, dziesięcioro – 19 lat. Pochodzą z 11
miejscowości: Gdyni, Kalisza, Kielc, Krakowa, Lublina, Łodzi, Prudnika,
Przemyśla, Radomia, Rzeszowa, Warszawy.
Polski Komitet
Konkursu przyznał na wniosek Jury nagrody oraz tytuł laureata Polskich
Eliminacji autorom 9 prac. Otrzymali oni nagrody pieniężne ufundowane
przez Fundację BRE Banku.
Przyznano:
3 pierwsze nagrody w wysokości 5.000 zł. pracom:
— Magdaleny Bojarskiej z Warszawy, absolwentki Gimnazjum Przymierza Rodzin w Warszawie,
uczennicy kl. 1 XIV LO im. St. Staszica w Warszawie: Cykle Hamiltona w
uogólnionych grafach Halina
— Aleksandry Fulary z Kielc, absolwentki IV LO im. H. Sawickiej w Kielcach, studentki I roku MISMaP UW i Sławomira Wójcika z
Przemyśla, absolwenta II LO im. K. Morawskiego w Przemyślu, studenta I
roku MISMaP UW Druga natura białka. Badanie zwijania insuliny w
środowisku bezwodnym
— Pawła Maryniaka z Prudnika, ucznia
kl. 3 LO „Carolinum” im. Jana III Sobieskiego w Nysie: Szybkość uczenia
się i zapamiętywania układu obiektów w przestrzeni u karaczana
madagaskarskiego w zależności od płci
3 drugie nagrody w wysokości 4.000 zł. pracom:
— Michała Bieńkowskiego z
Łodzi, absolwenta LO "Szkoła Europejska" w Łodzi, studenta I roku
Uniwersytetu Medycznego w Łodzi: Czy CHD5 jest supresorem nowotworowym
w oponiakach?
— Tomasza Kobosa z Krakowa, absolwenta V LO
im. A. Witkowskiego w Krakowie, studenta I roku na Wydziale Matematyki
UJ: Zbiory kresowe dla wielomianów o współczynnikach całkowitych
— Tomasza Smoleńskiego z Radomia, absolwenta VI LO im. Jana Kochanowskiego w Radomiu, studenta
I roku w MISMaP UW: Teoretyczny model kwantowego efektu Halla na złączu
p-n w graphen-ie
3 trzecie nagrody w wysokości 3.000 zł. pracom:
— Kamila Chudzińskiego z Radomia, absolwenta II LO im. T. Chałubińskiego w Radomiu, studenta I
roku Akademii Medycznej w Warszawie: Wpływ dehydroepiandro-steronu o
różnych stężeniach na wzrost i rozwój roślin na przykładzie wybranych
odmian: fasoli, rzepaku i owsa
— Mateusza Pluty z Krakowa,
absolwenta V LO im. A. Witkowskiego w Krakowie, studenta I roku na
Wydziale Elektroniki AGH: Wykorzystanie inwersji względem okręgu w
dowodzie twierdzenia o n+2 okręgach stycznych
— Michała Turskiego z Lublina, ucznia kl. 3 I LO im. St. Staszica w Lublinie i Moniki
Turskiej z Lublina, uczennicy kl. 1 I LO im. St. Staszica w Lublinie:
Palenie tytoniu szkodzi - ale czy musi szkodzić aż tak bardzo?
Nagrody za plakat otrzymali Michał Bieńkowski, Aleksandra Fulara i Sławomir Wójcik oraz Monika Turska i Michał Turski.
Fundacja
na rzecz Nauki Polskiej ofiarowała wszystkim finalistom Słowniki
Fundacji Kościuszkowskiej, Wydawnictwo Naukowe PWN swoje książki, a
Wydawnictwo Prószyński Media –roczną prenumeratę „Świata Nauki”.
Laureaci
Polskich Eliminacji są od 2001 roku zwolnieni z egzaminu wstępnego na
Uniwersytet Warszawski, a od 2003 roku również na Politechnikę
Warszawską i niektóre inne uczelnie.
Polski Komitet Konkursu
wytypował do reprezentowania Polski na finałach europejskich w
Kopenhadze w dn. 19-25 września 2008 trzy prace, które otrzymały I
nagrody:
— Magdaleny Bojarskiej: Cykle Hamiltona w uogólnionych grafach Halina
— Aleksandry Fulary i Sławomira Wójcika: Druga natura białka. Badanie zwijania insuliny w środowisku bezwodnym
— Pawła Maryniaka: Szybkość uczenia się i zapamiętywania układu obiektów w przestrzeni u karaczana madagaskarskiego w zależności od płci
W
uroczystości ogłoszenia wyników Polskich eliminacji udział wzięli
przedstawiciele władz państwowych i środowisk naukowych, m.in. prezes
Polskiej Akademii Nauk prof. Michał Kleiber i prezes Fundacji na rzecz
Nauki Polskiej prof. Maciej Żylicz.
Polskie Eliminacje
organizowane są przez Krajowy Fundusz na rzecz Dzieci. Nad Eliminacjami
czuwa Polski Komitet Konkursu powołany w 1994 roku przez Ministra
Edukacji Narodowej w porozumieniu z Przewodniczącym Komitetu Badań
Naukowych. W skład Polskiego Komitetu Konkursu wchodzą profesorowie
wyższych uczelni i instytutów badawczych. Przewodniczącym Komitetu jest
prof. Henryk SZYMCZAK z Instytutu Fizyki Polskiej Akademii Nauk.
Powołanemu przez Komitet Jury, w skład którego weszli naukowcy z
uczelni i instytutów PAN, przewodniczy od 1998 roku prof. Jan MADEY z
Instytutu Informatyki Uniwersytetu Warszawskiego.
Koszty
Polskich Eliminacji i przygotowań do finałów europejskich w ubiegłym
roku zostały pokryte ze środków przyznanych przez Ministerstwo Edukacji
Narodowej oraz Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
***
Konkurs
Prac Młodych Naukowców Unii Europejskiej jest organizowany przez
Komisję Europejską od 1989 roku. Obecnie jest częścią Programu Nauka w
społeczeństwie. Konkurs obejmuje nauki ścisłe, przyrodnicze, technikę,
nauki ekonomiczne i społeczne. Wymagane jest przedstawienie wyników
własnej pracy badawczej czy technicznej. Każdy kraj może zgłosić
najwyżej trzy najlepsze prace wyłonione w konkursie krajowym. Każdy
kraj może wysłać najwyżej sześć osób. Wszyscy autorzy muszą być w wieku
14 – 20 lat. Prace powinny powstać przed podjęciem studiów. Nie mogą
mieć więcej niż trzech autorów. W pracach doświadczalnych nie mogą być
stosowane inwazyjne eksperymenty na zwierzętach.
Na etapie
europejskim przyznawane są przez międzynarodowe jury nagrody pieniężne:
trzy pierwsze nagrody po 5000 euro, trzy drugie po 3000 euro i trzy
trzecie po 1500 euro.
Finały europejskie miały dotąd miejsce w
Brukseli, Kopenhadze, Zurychu, Sewilli, Berlinie, Luksemburgu,
Newcastle, Helsinkach, Mediolanie, Porto, Salonikach, Amsterdamie,
Bergen, Wiedniu, Budapeszcie, Dublinie, Moskwie, Sztokholmie i Walencji.
W
roku ubiegłym w finałach w Walencji uczestniczyło 79 prac 112 młodych
ludzi z 30 krajów: 21 krajów Unii Europejskiej oraz Białoruś, Bułgaria,
Gruzja, Izrael, Norwegia, Rosja, Szwajcaria, Turcja, Ukraina i
przedstawiciele szkół europejskich, a także Chiny i USA jako goście.
Polacy
wezmą udział w tym konkursie po raz czternasty. Zdobyli dotąd 15
głównych nagród, w tym 3 pierwsze, 6 drugich i 6 trzecich, oraz 9
nagród specjalnych. W 1995 roku pracy Siła zbioru dwóch młodych
matematyków z Warszawy Marcina KOWALCZYKA i Marcina SAWICKIEGO
przyznano jedną z trzecich nagród. W 1996 roku jedną z drugich nagród
uzyskała praca Tomasza OSMANA z Kielc i Macieja KUROWSKIEGO z Torunia
Wielowymiarowe uogólnienie twierdzenia Bezout, a praca Radosława
SKIBIŃSKIEGO z Rzeszowa pt. Próba odtworzenia wyglądu i trybu życia
oraz ustalenia przynależności systematycznej wymarłego gatunku ryby
oligoceńskiej – jedną z trzecich. W 1998 roku praca Grzegorza KAPUSTKI
i Michała KAPUSTKI z Krakowa O pewnych własnościach parzystokątów
wpisanych i opisanych na okręgach uzyskała III nagrodę. W 1999 praca
Michała KSIĄŻKIEWICZA z Poznania Badanie czystości powietrza metodą
lichenoindykacji uzyskała I nagrodę i nagrodę dodatkowa w formie stażu
badawczego na Seszelach, a Macieja WALCZAKA z Galewic (d. woj.
kaliskie) Chemiczna synteza aminoalkilofosforanów nukleozydów – III
nagrodę. W 2000 roku pracy Grzegorza NIEDŹWIEDZKIEGO z Piotrowic (woj.
lubelskie) Nowe znaleziska tropów dinozaurów z utworów hetangu
północnego obrzeżenia Gór Świętokrzyskich przyznano I nagrodę i nagrodę
w formie stażu na Seszelach, a pracy Jakuba WOJTASZCZYKA z Warszawy O
liczbie podziałów wielokąta foremnego na równoległoboki – nagrodę w
postaci stażu badawczego. W 2001 roku Zbigniew PIANOWSKI z Krakowa za
pracę Zaprojektowanie, synteza i zastosowanie ciekłych kryształów
opartych na barwnikach azonowych otrzymał II nagrodę i nagrodę
specjalną w formie stażu badawczego w Obserwatorium Astronomicznym na
Wyspach Kanaryjskich, Marcin WOJNARSKI z Zakopanego za pracę Sieć
neuronowa do rozwiązywania zadań klasyfikacyjnych – II nagrodę, a
Katarzyna ZAREMBA z Warszawy za pracę Drapieżnik i jego ofiara.
Matematyczny model opisujący interakcje drapieżników i ich ofiar na
przykładzie populacji dużych ssaków Puszczy Białowieskiej nagrodę
specjalną w postaci stażu w rezerwacie w Hiszpanii. W 2002 roku III
nagrodę i nagrodę dodatkową w postaci stażu w Europejskim Centrum Badań
Kosmicznych i Technologii w Nordwijk (Holandia) zdobył Piotr GARBACZ z
Opola, za pracę: Badanie wpływu kierunku i natężenia bodźca
grawitacyjnego na wzrost jęczmienia i rzeżuchy; jedną z 3 nagród za
najlepszą prezentację pracy, przyznawanych przez dawnych laureatów
Konkursu, otrzymała Marta ŚWIERCZYŃSKA ze Szczecina za pracę: Próbna
ocena zdolności usuwania sestonu z toni wodnej przez wybrane organizmy
zasiedlające kolonie racicznicy zmiennej Dreissena polymorpha. W 2003
roku II nagrodę zdobyli bracia Łukasz i Mariusz JAREMKO z Wrocławia, za
pracę Synteza hydrazydu p-aminofenylowego analogu immunosupresorowego
fragmentu ubikwityny. W 2004 roku II nagrodę przyznano Marcelowi
KOŁODZIEJCZYKOWI z Łodzi za pracę: Waga szalkowa i uogólniony problem
fałszywej monety oraz III nagrodę Arturowi LEWANDOWSKIEMU z Bydgoszczy
za pracę: Procesy uczenia się mrówek. W 2005 roku nagrodę specjalną w
postaci stażu w Europejskim Centrum Kosmicznych Badań i Technologii w
Nordwijk (Holandia) i udziału w Międzynarodowym Konkgresie
Astronautycznym w Walencji (Hiszpania) otrzymała Agata KARSKA z
Inowrocławia za pracę Historia odkrycia i badań zaćmieniowego układu
podwójnego gwiazd BD +14º 5016. W 2006 roku pracy Tomasza WDOWIKA z
Rzeszowa Synteza nowych potencjalnych ß-blokerów przyznano I nagrodę i
nagrodę dodatkową w postaci udziału w Międzynarodowym Seminarium
Młodych Naukowców w Sztokholmie, a pracy Michała MARCINKOWSKIEGO z
Wrocławia O przekształceniu geometrycznym trójkąta wiążącym linie
Eulera i Nagela – II nagrodę i nagrodę dodatkową w postaci udziału w
Forum Młodych Naukowców w Londynie. W 2007 roku praca Dominika
CYSEWSKIEGO z Wrocławia i Pawła GNIEWKA z Borowej (woj. dolnośląskie)
Dwufunkcyjne odczynniki sieciujące zawierające mostki polieterowe jako
narzędzie ustalania przestrzennej struktury białek otrzymała nagrodę
specjalną w postaci stażu w Krajowym Centrum Biotechnologii w Madrycie.
***
Termin
nadsyłania prac na następne Polskie Eliminacje do Konkursu Prac Młodych
Naukowców Unii Europejskiej mija 31 października 2008 roku. Kolejne Finały Europejskie odbędą się we wrześniu 2009 roku.
W
następnej edycji Konkursu uczestniczyć będą mogli uczniowie szkół
średnich i studenci I roku urodzeni między 1 września 1988 a 30
września 1995. Prace powinny powstać przed podjęciem studiów oraz
powinny być wcześniej nagrodzone w jednym z konkursów ogólnopolskich
lub polecone przez pracownika naukowego ze stopniem naukowym co
najmniej doktora. W pracach nie mogą być stosowane inwazyjne
eksperymenty na zwierzętach.
Szerszą informację o Konkursie oraz Regulamin Polskich Eliminacji można znaleźć na stronie internetowej Funduszu: www.fundusz.org
Ryszard RAKOWSKI
Krajowy Organizator Konkursu